Chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu: Những điều cần biết

Trong thời đại toàn cầu hóa, việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu đang trở thành xu hướng tất yếu cho các doanh nghiệp muốn hội nhập. 

Bài viết này của JNT sẽ giải mã những điểm cốt lõi của chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu, từ nguyên tắc ghi nhận đến các trường hợp đặc biệt. Chúng tôi sẽ phân tích tác động của việc áp dụng chuẩn mực này đối với doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời đưa ra các gợi ý thiết thực để doanh nghiệp có thể chuyển đổi suôn sẻ, nâng cao vị thế trong mắt đối tác và nhà đầu tư quốc tế.

Tổng quan về chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu

Chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu (IFRS 15) là một quy định quan trọng trong hệ thống chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Chuẩn mực này đưa ra các nguyên tắc để ghi nhận và đo lường doanh thu từ các hợp đồng với khách hàng.

Các nguyên tắc cơ bản của chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu

Chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu đặt ra năm nguyên tắc cơ bản, tạo nên một khuôn khổ toàn diện cho việc ghi nhận doanh thu:

• Nhận diện hợp đồng với khách hàng

Đây là bước đầu tiên và quan trọng trong quá trình ghi nhận doanh thu. Doanh nghiệp cần xác định rõ các thỏa thuận có tính pháp lý với khách hàng. Một hợp đồng được công nhận khi đáp ứng các tiêu chí sau:

• Các bên đã phê duyệt hợp đồng và cam kết thực hiện nghĩa vụ của mình.
• Quyền lợi và trách nhiệm của các bên được xác định minh bạch.
• Các điều khoản về thanh toán đã được thiết lập rõ ràng.
• Hợp đồng mang tính chất thương mại.
• Doanh nghiệp có khả năng thu được khoản thanh toán.

Việc nhận diện hợp đồng đúng đắn giúp doanh nghiệp xác định chính xác phạm vi và thời điểm ghi nhận doanh thu.

Nhận diện hợp đồng với khách hàng 

• Xác định nghĩa vụ thực hiện trong hợp đồng

Sau khi nhận diện hợp đồng, doanh nghiệp cần phân biệt rõ các cam kết cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ trong hợp đồng.

Mỗi cam kết riêng biệt được coi là một nghĩa vụ thực hiện. Việc xác định nghĩa vụ thực hiện đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng, đặc biệt trong các hợp đồng phức tạp có nhiều thành phần.

Ví dụ, trong một hợp đồng bán điện thoại kèm gói dịch vụ bảo hành, việc bán điện thoại và cung cấp dịch vụ bảo hành có thể được xem là hai nghĩa vụ thực hiện riêng biệt. Mỗi nghĩa vụ thực hiện sẽ được ghi nhận doanh thu tương ứng khi hoàn thành.

• Xác định giá trị giao dịch

Giá trị giao dịch là số tiền mà doanh nghiệp kỳ vọng nhận được từ việc thực hiện hợp đồng. Việc xác định giá trị giao dịch có thể phức tạp trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi có các yếu tố biến động như chiết khấu, hoàn trả, hoặc các khoản thanh toán theo hiệu suất.

• Doanh nghiệp cần xem xét:

• • Giá cố định và giá biến đổi trong hợp đồng.
  • Ước tính giá trị của các khoản biến đổi.
  • Ảnh hưởng của giá trị thời gian của tiền (nếu có thành phần tài chính đáng kể).
  • Giá trị phi tiền tệ (nếu có).

• Phân bổ giá trị giao dịch cho các nghĩa vụ thực hiện

Sau khi xác định tổng giá trị giao dịch, doanh nghiệp cần phân bổ giá trị này cho từng nghĩa vụ thực hiện đã xác định. Việc phân bổ thường dựa trên giá bán riêng lẻ của từng hàng hóa hoặc dịch vụ.

Phân bổ giá trị giao dịch cho các nghĩa vụ thực hiện

Khi không có giá bán riêng lẻ quan sát được, doanh nghiệp có thể sử dụng các phương pháp ước tính như:

• Phương pháp đánh giá thị trường điều chỉnh.
• Phương pháp chi phí kỳ vọng cộng lãi.
• Phương pháp phần còn lại.

• Ghi nhận doanh thu khi doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ: Đây là bước cuối cùng trong quá trình ghi nhận doanh thu. Doanh thu được ghi nhận khi (hoặc khi) doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ thực hiện bằng cách chuyển giao hàng hóa hoặc dịch vụ đã cam kết cho khách hàng.

Xem thêm: Lựa chọn hình thức đầu tư quỹ tín thác phù hợp nhất

Thời điểm ghi nhận doanh thu có thể là:

• Tại một thời điểm cụ thể (ví dụ: khi chuyển giao hàng hóa).
• Theo thời gian (ví dụ: đối với các dịch vụ được cung cấp liên tục).

Doanh nghiệp cần đánh giá liệu việc chuyển giao quyền kiểm soát hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng đã diễn ra hay chưa để xác định thời điểm ghi nhận doanh thu phù hợp.

Xem thêm: Bảo mật Crypto Wallet: Mẹo tránh mất tiền “oan uổng”

Lợi ích của việc tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu

Việc tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho doanh nghiệp:

Lợi ích chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu

• Cải thiện tính minh bạch và khả năng so sánh báo cáo tài chính:

• • Áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu giúp thống nhất cách ghi nhận và trình bày doanh thu giữa các doanh nghiệp.
  • Báo cáo tài chính trở nên dễ hiểu và so sánh hơn, không chỉ trong nước mà còn trên phạm vi quốc tế.
  • Nhà đầu tư và các bên liên quan có thể đánh giá chính xác hơn hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

• Tăng cường niềm tin từ nhà đầu tư và đối tác:

• • Việc tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu thể hiện cam kết của doanh nghiệp đối với tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
  • Nhà đầu tư có thể tin tưởng hơn vào số liệu tài chính được trình bày, giảm thiểu rủi ro thông tin không đối xứng.
  • Đối tác kinh doanh đánh giá cao doanh nghiệp tuân thủ các chuẩn mực quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác và mở rộng kinh doanh.

Có thể bạn quan tâm: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại từ A – Z

Kết luận

Bài viết Chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu: Những điều cần biết đã nêu rõ tầm quan trọng của việc hiểu và áp dụng đúng các chuẩn mực này. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định tài chính toàn cầu mà còn đảm bảo tính minh bạch, chính xác trong việc ghi nhận doanh thu, góp phần xây dựng niềm tin với đối tác và nhà đầu tư.

Đọc thêm tại JNT để tìm hiểu chi tiết về chuẩn mực kế toán quốc tế về doanh thu và trang bị cho doanh nghiệp của bạn những kiến thức cần thiết để thành công trên thị trường quốc tế!

Liên hệ ngay JNT Consultancy & Services qua thông tin sau để được tư vấn:

Website: https://jnt.asia/ 

Email: admin@jnt.asia 

Hotline | Zalo | Telegram | Whatsapp: 093 193 6 222

Văn phòng đại diện: 

• Tầng 2, Toà nhà Kim Ánh, Số 1 Ngõ 78 Duy Tân, Quận Cầu Giấy, Hà Nội
• 143 Phía Sau Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.

Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 6 (10:00 – 18:30)